ÜÇ KIZ KARDEŞ

 

          Üç Yıl ile başladığım Çehov serisinden 

Üç Kız Kardeş bugünkü blog paylaşımım...Kitap bir tiyatro oyunu ve 4 perdeden oluşuyo ve 127 sayfa. Yazarın okuduğum altı kitabı içerisinde dört tanesi tiyatro oyunuydu. Bu kitap; babaları üst düzey asker olan üç kız kardeş, abilerini ve onu eşini temelde anlatıyor. 

Babaları vefat ettikten sonra ailenin hayata uyum sağlamaya çalışmaları... Kızların abileri bir bilim adamı olarak yetişmiş kariyeri bu yönde ama huzursuz. Ayrıcalıklı sınıfa ait olan bir ailenin Rusya'nın değişen koşullarına uyum sağlama çalışırken kaybedilen değerlerle çelişkili hayatlar. Olga, Maşa, Irina ve abileri Andrey, geçmişe, Moskova'ya özlem duymaktadır. Okurken bir şekilde sesli okumak istiyorsunuz, satırları. Hep bir hüzün, arayış  ve mutluluğun izi olmayan hayatların özlemi var. Karakterler eksik , bir yerlerde eksik var derken sınıfsal iğnelemeyi de anlıyorsunuz. Kitaptan;

"Ah, ben gençken, neşeli ve akıllıyken, incelikle hayal edip düşündüğümde, bugünüm ve geleceğim umutla aydınlandığında geçmişim nereye gitti? Nerede o? Neden güç bela yaşıyoruz? Neden sıkıcı, silik, ilgisiz, tembel, kayıtsız, işe yaramaz, mutsuz oluyoruz? Şehrimiz iki yüzyıldan beri var ve kendisinden iki yüz bin kişiyi barındırıyor. Bu şehirde diğerlerine benzemeyen kimse yok, ne geçmişte ne de günümüzde tek bir münzevi yok, tek bir bilim adamı yok, tek bir sanatçı yok, onu taklit edecek kıskançlık ya da tutkulu bir istek uyandıracak  en azından fark edilir bir kişi yok..." 

"Sadece iki ya da üç yüz yıl sonra değil,  bir milyon yıl da geçse hayat şimdi nasılsa aynen öyle kalacak. Hayat değişmez, umursamadığımı ya da en azından asla bilemeyeceğiniz kendi yasaları dahilinde sabit kalır..."

Yazar dönemi yansıtırken eserlerinde evliliğin bir alışkanlık,  büyük bir mutsuzluğu vurguluyor. Beklentilerin hüsranla sonuçlanmasını. Yazarların yazdıklarını hayatlarıyla ilişkilendirmeyi sevmem ama bu kadar mutsuz evliliklere yer vermesi acaba hayatında hiç mutlu bir evlilik görmedin mi arkadaşım dedirtiyor. Felsefe hayranlığı, uzun tartışmalar ve o kadar gereksiz kaygılar var ki, bilemedim. Bunca mutsuzluğa daima bir mutsuz son üzdü beni. Tahmin ettim ama son sayfaya kadar kızlardan birinin en azından mutlu olmasını dilerdim.

Şimdilik yorumlarım bu kadar, beklerim yorumlarınızı...

ALTINCI KOĞUŞ ANTON ÇEHOV

Çehov kitapları serisine devam... Okuduğum üçüncü kitap; Altıncı Koğuş. Koğuş kelimesi bana Peyami Safa kitaplarındaki hastane sayfalarını hatırlatıyor. Koğuş,  eskiden hastanenin büyük bir odasında yatan hastaların bulunduğu alana denirmiş. Altıncı koğuş, akıl hastalarının bulunduğu yere verilen ad. Bu kitap 96 sayfadan oluşan kısa bir kitap. Kısa ama oldukça etkili...

              

Kitap tanıtım rehberinden;

"Hastanenin tek doktoru Andrey Yefimiç ile soylu bir aileden gelen Ivan Dmitriç Gromov arasında geçen diyaloglar, yazarın derin felsefi çözümlemeleri ve olağanüstü ve duyarsızlığı hakkında okuyucuyu düşünmeye ve sorgulamaya teşvik eder. "

     

 Bazı kitaplar tek bir kez dahi okusanız zihninizde derin izler bırakır. İkinci kez elinize almak için biraz zaman geçmesi gerekir. Altıncı koğuş, böyle bir kitap. Okumanızı tavsiye ederim. Okurken sıkılmadım ancak paragraf aralarında okuyucuyu yakalayan öyle cümleler var ki insanlığın yozlaşmışlığı ve toplumsal duyarsızlığı korku veriyor. Dönem Rusya'sının yaşadığı ekonomik sorunları ve yozlaşmış olan kurumların bir taşra hastane penceresinden aktarılması, bizlere acımasızlıkla ilgili de bir çerçeve çiziyor. Hastane personeli Nikita'ya çok kızdığımı belirtmeliyim. Ruhsuz bir duygusuzluk acımasızlıkla birleştiğinde insanlık nerede kalır? Baş kahramanımız olan doktor; Rusya'nın bir taşra kasabasında toplumun vurdumduymazlığından ve sıradanlığından yakınmaktadır. Düşüncelerini Altıncı koğuştaki İvan Dmitriç ile paylaştığında ;"Gidin bu öğretileri sıcacık, turunç kokan Yunanistan’da yayın. Söyledikleriniz bu iklime göre değil. Diyojen’ in sıcak bir odaya ihtiyacı yoktu. Bütün bunlar olmadan da orada hava sıcak zaten. Eğer Rusya’da yaşamak zorunda kalsaydı bırakın aralık ayını, mayısta bile bir oda isterdi kendine. Muhtemelen soğuktan iki büklüm kalırdı." Demiştir. 

       Bu sohbetler bir süre sonra ise doktoru başka sorgulamalara sürükler. Sonunda ise onu çevreleyen insanlar fazla düşünmek zarardır dercesine Altıncı koğuşta kapıları onun yüzüne  kaparlar. 

           

VANYA DAYI ANTON ÇEHOV

        Güzel bir gün sizler için 

nasıl başlar? Benim için güzel bir rüya ile... Rüyalarımı unutmamak için Ted Mosby gibi

 rüya defterim olmasa da gün içerisinde unutmayayım çalışıyorum :) Gerçi şu sıra 

güzel rüya görmek de bir rüya oldu sanki. 

Çehov kitapları listemde bugün Vanya Dayı vardı. Bir klasik olan Vanya Dayı bir tiyatro eseri gibi düşünebilirsiniz.

 Perde bölüm bölüm kapanıyor. Karakterler az sayıda aslında bir aile fertleri. 79 sayfadan oluşan bu eseri sevdiğimi söylemeliyim,

 okurken sıkılmadım. Diyaloglar şeklinde 

olduğu için ilk sayfalarda konsantre

 olmakta zorlansam da kesinlikle son sayfada üzüldüm. İkinci eşi ile şehirden köye 

gelen profesör onun güzel eşi yine evlilik sorgulanması bunu söylemeyi sevmiyorum

 ama yazarın evlilik ile ilgili karamsar düşünceleri oldukça fazla! Yozlaşmış 

ilişkiler, dürüst ve çalışkan insan olmanın bedeli köhne bir dünyada yaşamak olduğunun bir itirafını yapan karakterin arasında profesörün kızı Sonya.

 Vanya Dayının umutsuzluğu, profesörün bencilliği ve nankörlüğü, onun ikinci eşinin hayranlık duygusu ile yaptığı evlilikteki mutsuzluğu, profesörün kızı Sonya'nın dirayeti ile karakterlerin iç dünyalarına giriş yapıyorsunuz. 

"Rahmetli babam bu mülkü 

kız kardeşime çeyiz olarak aldı.Görüyorum ki naif davranmışım, kanunların Türkler'inki gibi olmadığını farz etmiş ve mümkün kardeşimden Sonbahar geçeceğini düşünmüştüm."

(Çehov'un okuduğum 2.kitabı ve 

Türkler'e tek bir satır dahi olsa yer verilmesi ilginç ama önyargısı hissediliyor

 ne yazık ki... )

"Vanya Dayı, biz yaşayacağız. Uzun uzun 

günler ve geceler boyunca yaşayacağız. Bu imtihan dünyasında sabredeceğiz, dayanacağız. Hem şimdi hem de yaşlılıkta başkaları için çalışacağız ve saatimiz geldiğinde huzur içinde öleceğiz. "(Sonya'nın bu cümleleri beni hüzünlendirdi ve aslında düşündürdü.)

"Geçmiş yok, aptal bir şekilde önemsiz şeylere harcanmış gitmiş ve şimdiki zaman ise korkunç bir şekilde kendi saçmalıklarında boğuluyor. "

Bu karamsarlık, aile temelini oluşturan değerlerin sürekli olarak sorgulanması ve bunu detaylı cümlelerle değil de fazlasıyla hissettirmesi, anlık pişmanlıkların ömür boyu hata yaptırması gibi bu kitabın kısa bir özeti. Şimdilik yorumlarım bu kadar beklerim yorumlarınızı...

ÜÇ YIL ANTON ÇEHOV

                 Sonunda kitap listeme dönebildim. Çehov, edebiyat derslerinde aklımda kaldığı kadarıyla durum edebiyatının temsilcisiydi. Durum ve olay hikayeciliği... Edebiyat derslerini çok severdim. Yazarların hayatlarına değinip, kitapları tartışsak ya da edebiyatı ezberden değil de yaşayarak öğrense olmaz mıydı ? diye düşünmeden edemiyorum. Tarih için de geçerli bu durum ne yazık ki. 

    Anton Çehov eseri olan Üç Yıl, 96 sayfadan oluşmakta. Elinize aldığınız anda bitebilecek bir kitap olmadığını söyleyebilirim. Dikkatle karakterleri takip etmeniz gerekiyor. Altını çizdiğim alıntı kitap tanıtımında yer verilmiş. Kitap bittikten sonra arka kapağı görünce  tebessüm ettim. Kitapta evlilik kurumu ele alınmış hatta kimi durumlarda eleştirilen yanlar filtresiz aktarılmış.

Kitap hakkında notlarım ise;  Moskovalı bir tüccar oğlu, taşraya kız kardeşinin sağlık problemi yüzünden gelir. Taşrada doktorun kızı Yulia'ya aşık olur ve ona evlilik teklifi eder. Yulia henüz 21 yaşındadır. Karşındaki bu tüccar oğlunu önce reddeder ancak sonrasında düşündükçe reddetmenin doğru olmayacağına karar verir. Tek taraflı aşk, nikahtan sonra Moskova'da evli bir çift olarak yeni hayatlarına başlayan çift için dayanılmaz acı ve düşüncelere sürükler. 

"İklimlerin, enerjilerin, tatların, yaşları farklılığından dolayı insanlar arasında eşitsizlik, fiziksel olarak imkansızdır. Yine de kültürlü insan, bu eşitsizliği bataklıklar ve ayılarla yaptığı gibi zararsız hale getirebilir. Bir bilim adamı, kedisinin, faresinin, kartalının ve serçesinin aynı tabaktan yediği gerçeğine ulaştı. Umarım eğitim, ayni şeyi insanlara da yapar. Hayat ileriye doğru akıp gidiyor. Kültür gözlerimizin önünde muazzam başarılar kazanıyor ve görünen o ki mesela, fabrika işçilerinin bugünkü durumunun, kızların köpeklerle değiştirildiği zaman ki sertliği şimdi sahip olmamızın saçma sapan görünecegi bir zaman gelecek."

"Yaşayıp göreceğiz" diye düşündü. Kitabın bu son cümlesi kalbimde bir hüzün bıraktı. Rus edebiyatının kimi eserleri benim için unutulmaz. Biliyorum uzun ve detaylı sokak betimlemeleri, bitmeyen içsel düşünceler ve hep bir hüzün pişmanlığı gölgeleyen. Kadınların beklentilerinin bir heyecan olarak söylemese de ima eden erkeklerin gençliklerini sınırsız olduğu düşünülüp ve bu heveslerini tükenmesiyle düştükleri boşlukta evliliğe tutunmaları eleştiriye oldukça açık. Şimdilik yorumlarım bu kadar, beklerim yorumlarınızı...