HANDAN/HALİDE EDİP

 

 

Sonunda Nisan geldi. Bilmiyorum neden Mart ayı bu kadar uzun sürmüş gibi geldi! Mart benim açımdan çok da harika geçmedi. Belki ondandır. İnsan mutlu olduğu anlarda zaman hızlı geçer derler. Bugün öyle oldu. Nisan ayı güzel başladı yan, :) Umuyorum ki böyle devam eder.

Bu ara Halide Edip kitapları aklımda. Sinekli bakkal, Ateşten gömlek ve Handan...Handan gerçekten canımın sıkıldığı bir zaman okuduğum kitaplardandı. Bu kitapla birlikte dikkatimi toplamak zorunda olduğumu hissetmişti. Halide Edip ilginç konuları kitaplarında işleyen ve gerçekten hitabet sanatına etkin bir yazar. Ancak cümleleri dağınık yazarlardan. Anlattıkları belirli çizgide devam etmiyor. 

Dikkatinizi kaçırdığınız an çok şey kaçırmış olabilirsiniz. Konuyu anlamak için çaba harcamak gerekiyor. Sinekli Bakkal çok küçükken okumuştum hala da saklarım. Halide Edip kitapları arasında ayrı bir yere sahiptir benim için. 

Handan ise günümüze uzanabilen ve sürüsüyle notlar aldığım bir kitap. Şu alıntıyla başlamalıyım yorumlamalarıma;

"...Handan her şey olabilir. akıllı bir kızdır, fakat güzel değildir."

"Evvela soğuk görünüyor ama siyah gözlerinde o kadar hayat var ki."

          Kitabın ana kahramanlarından olan Refik Cemal Handan'ın kuzeni Neriman ile evlidir. Handan Neriman'dan büyüktür. Olay örgüsü düzenli olmasa da kimi kısımlarda Handan'ın Nazım adlı biri ile evlenmek yerine Hüsnü paşa ile evlenmesine çevresindeki herkesin şaşırdığını anlayacaksınız. Nazım I.Abdülhamit dönemi ihtilalci 

gençlerdendir. Tutuklandıktan sonra arkasında mektuplarla intihar etmiştir. Handan kocasıyla birlikte Londra'da yaşasa da adeta anlatıcılarla her yerdedir. Tüm sohbetlerde özellikle Neriman'ın tüm çocuksu davranışlarıyla Handan'ı hayatlarına varlığı olmadan yerleştirmesi bence sinir bozucuydu. Refik Cemal ile Handan karşılaştığında ise Handan'a aşık olur. Handan aşkı modası gibi o da aşık olmuştur. Yer yer ne Handan yahu dedikten sonra kızarken bulabilirsiniz kendinizi. Handan bu arada rahatsızdır. 

Refik Cemal ise onun yanından ayrılmaz hastalığı süresince. Handan iyileştikten sonra ise Refik Cemal'e olan aşkını dışa vurur fakat o kadar gel gitleri olan bir kadındır ki yaşadığı vicdan azabının da etkisiyle ölür. Mektuplaşmalarda yazışmalar olay örgüsü hakkında bilgi vermektedir. Neriman'ın saf tarafı özellikle bazı şeyleri anladığı halde sessizliğe bürünmesi Handan'ın yaşadığı nöbetleri dahi karısına anlatmaktan çekinmeyen Refik Cemal ise ayrı bir konu. Handan'ın kocası mı bence hiç girmeyelim o konuya. 

Aslında temeldeki yanlış batılılaşma konusu bir yana yasak aşkın anlatımı bir kadının gözünden objektif olması ile okunması gereken kitaplardan. Halide Edip karakter çözümlemelerinde duyguların özellikle ruhun üzerinde yoğunlaşmış.

"    Çehresinde müthiş bir elemden ziyade ebedi bir yorgunluk, yaşamaktan bir bıkkınlık vardı."

 Handan'ın güzel bir kadın olmadığı ancak kimse de olmayan anlamlara sahip bir siması üzerine olan cümleler oldukça fazla.

       "Din artık, ey rüzgar. Estiğin yer boş bir yıkıntı."

Romantizme dayalı cümleler ile düşünüyorsunuz. Romanın geçtiği yerler insanların o yerlere katkısı kısacası her şeyi :) Şimdilik bu kadar yorumlarım...

Nisan hepimiz için mutlulukla geçsin... Yorumlarınızı beklerim.